Ngamba-malu wa Tshisumbu tshia ditunga Patrick MUYAYA KATEMBWE ne Ngamba-malu wa ditunga Guy LOANDO MBOYO bakenza muyuki ne bena tshikandakanda mu dia matuku dikumi ngondo muitanu 2023 bua kuakula bua mushindu wa kulongolola buloba bua kuepuka bipupu mu ditunga dia Congo.
Mu mêyi ende a ntuadijilu, Guy Loando wakeleja kanyinganyinga kende kudi mêku avua ne kanyinganyinga bua malu a bungi avua mezeke ku Kalehe.
Kumpala kua Guy Loando kufila tshimfuanyi tshia nsombelu udi umueneka panyima pa tshipupu etshi bua malu adi mbulamatadi muenze, wakangata dipangadika dia kuleja patoke lungenyi ludi bantu ba mu Congo kabayi bumvue bimpe. Wakamba kabidi ne: biamu bia kulongolola nabi miaba bivua ne mushinga wa bungi bualu bivua bifumina ku dishintuluka dia mushindu wa kulongolola buloba.
Pavua Guy Loando wakula bua Kalehe uvua mukenge ne mâyi a bungi, wakaleja mudi bualu ebu bufumina mu nzubu ya bantu ba muaba au.
“Badi bamba ne: misulu isatu idi ipitshisha mâyi mu dijiba dia Kivu. Bua mashintuluka a luya, mâyi a mu dijiba adi enda avulangana. Ke bualu kayi nzubu ya bantu betu idi pa mâyi manene a dijiba dia Kivu. Badi benza mudimu wa madimi ne balama mitshi. Malu abidi aa avua menze bua buloba buikale butekete. Bu muvua mâyi mapite bungi, bivua bikengela kuakaja. Bualu ebu buakafikisha mâyi a bitotshi ku diwela mu musulu au”.
Mulombodi wa mbulamatadi, Mulombodi wa malu a kulongolola buloba wakambila kabidi bantu bua batumikile biamu bia kulongolola miaba.
Ke bualu kayi bantu kabatu batumikila biamu bia kulongolola nabi muaba to. Tshitupa tshia Sud-Kivu tshidi ne programe wa kulongolola bimenga.’
Muakuidi wa mbulamatadi Patrick Muyaya, ministre wa diumvuangana ne bikandakanda wakakula pende ne kufilaye dibala dikuabu dia tshipupu etshi.
“Tudi ne kanyinganyinga ka bungi bua ne: bungi bua bantu badi bafua budi buenda buvula. Makelela tuvua 412, lelu kudi bitalu bipiabipia 26 bidibu bapingaje bua kufika ku 438. Nansha nanku, ki mbamanye bungi bua bantu badibu bapangile to. Bakenza kasumbu ka pa buaku kadi kakula ne bena mu mêku. Nudi bamanye ne: tudi basungule bua kuikala ne budimu, nunku mu matuku makese emu netulue kunupesha bungi bua bena mu ditunga dienu badi bapangile. Nudi bamanye kabidi ne: tshisumbu tshia bena mbulamatadi tshivua muaba au bua kuambuluisha mêku aa, kubumvuila luse ne kumona tshidibu ne bua kuenza”, wakasakidilaye.
Patrick Muyaya wakalaya kabidi ne: mbulamatadi uvua ne bua kuenza malu ne lukasa. “Kudi malu a bungi adi ne bua kuenzeka. Mu malu a lukasa adibu benze mudi diumbusha bantu badi basombele pabuipi ne misulu idi ne mvula ne mâyi a bungi. Mbulamatadi wakangambila kumpala ne: badi mua kubashiya ku luendu lua ndeke lua Luena too ne padibu mua kuangata mapangadika a matuku atshilualua bua kujikija lutatu elu”.
Shekinah Gloire Kabongo